воскресенье, 16 мая 2021 г.

VESTA BAKİRƏLƏRİ (Roma mifologiyası)

 


Vesta bakirələri qədim Romada ailə ilahəsi Vestanın müqəddəs rahibələriydilər. Rahibəliyə Romanın xüsusi seçilən ailələrin kiçik qızları qəbul edilirdi. Bakirəliyi qorumaq ən vacib qanun idi. Qanunu pozan ölümlə cəzalandırıldı. Əsas vəzifələri isə Vestanın Forum Romanumda, məbədlərində ocağın keşiyini çəkmək idi.  Vestalık böyük şərəf idi və bu şərəfi daşıyan qadınlara xüsusi imtiyazlar verilirdi. Öldüklərində isə bütün mülkləri dövlətin hesabına keçirdi. 

Vesta bakirəliyinə qəbul şərtləri: ( özümü TQDK-da hiss etdim :D)

Qız uşağı 6 yaşdan aşağı olmalı...

Namizədin nitq və bədənində qüsuru olmamalıdır...

Valideynlərinin hər ikisi həyatda olmalıdır...

Valideynlərindən heç biri qul olmamalı və Roma sakini -Patrisilər (aristokrat) olmalıdır...

Hər Vesta məbədində 6 rahibə olurdu. Vesta rahibəsi olmaq istəyənlər məbədə gətirilir və 30 il müddətində məbəddə işləyəcəklərinə və bakirə qalacaqlarına dair and içirlər. Qəbul mərasimində qızlara ağ paltar geyindirilir və saçları kəsilirdi. Vesta rahibələri 6 və ya 10 yaşında təlimə başlayırdı. Vəzifələri müqəddəs ocağı qorumaq idi. Əgər iş başında olarkən ocaq sönərsə, onda həmin rahibə cəza olaraq zopa ilə  döyülürdü. 30 illik vəzifiləri bitdikdən sonra istəyən məbəddən ayrılıb, ailə həyatı qura və uşaq sahibi ola bilərdi. 

Vesta bakirələri digər qadınlardan fərqləndiyinə görə onlar kişilər kimi məhkəməyə qatıla, mülk sahibi ola bilirdilər. 

Pozulmaz and.

Dedik ki, rahibəliyə qəbul olunan zaman and içirlər. Əgər bu andlardan birini pozsalar, o zaman həmin rahibə torpağa diri- diri basdırılırdı. Bu cəza xüsusi bir mərasim ilə həyata keçirilirdi. Rahibə əvvəlcə kəfənə möhkəmcə bükülürdü. Bununla da  hərəkət edə və ya qışqıra bilmirdi. Cəza alan rahibə kəfənə büküldükdən sonra araba ilə bütün şəhərdə gəzdirilirdi. Qəbirdə isə bir rahib dua oxuyar, sonra isə ipləri kəsilərdi. Qəbirin içərisinə bir günlük su və yemək qoyulduqdan sonra cəza alan qəbirə yerləşdirilirdi və üstü elə örtülürdü ki, izi bəlli olmasın. Bu cür basdırılanların ruhları heç bir zaman ölülər ölkəsinə gedə bilmirmiş. Rahibənin əzabla ölməsi hörmətsizlik edilmiş ilahə və tanrıların qəzəblərinin dinməsinə və Romanın bərəkətli olmasına davam edəcəyinə inanırdılar. 

Romul və Remin anası Silvi Rhea bir vesta bakirəsi idi ki, ona Mars təcavüz etmişdir. 

Pompeydəki Vesta məbədinin kəşfi 18 və 19-cu əsrdə Vesta Bakirələri mövzusunu məşhurlaşdırmışdır. 


Mənbə: Antiktarih, Dünya Mitolojisi, Vikipediya


#rahibə #Vesta #Vestarahibələri #Vestal #Vestabakirələri #bakirə #ilahə #tanrı #məbəd #ibadət #keşikçi #alovkeşikçisi #alov #ocaq #RomulRemus #SilviaRhea #Mars #Pompey #and #mifologiya #romamifologiyası #roma #yunan #hestia #mythology 


VESTA (Roma mifologiyası)

 


Vesta Roma mifologiyasında qəlb və ürək alovunun ilahəsi olub, vaxt keçdikcə ocaq alovu və ailə ilə əlaqələndirilmişdir. Belə ki, həm ailə həyatında, həm də cəmiyyət həyatında yanan alovun qoruyucusudur. Varlığı cismani deyil, ruhanidir.

 Vesta Kron ilə Geyanın ilk övladıdır. Yupiter ilə Junonun bacısıdır. Neptun ilə Apollon ona aşiq olsa da Vesta hər ikisini rədd edir və fiziki təmasdan uzaq qalmaq istədiyinə görə Yupiter bunu qəbul etmiş və Vesta sonsuza qədər bakirə olaraq qalmışdır. Elə Vestanın ən bilinən xüsusiyyətlərindən biri də onun bakirə olmasıdır. Onu qeyd edək ki, bu ilahə yunanlılardakı Hestia ilahəsidir. On iki böyük tanrı qrupunda yer alsa da, bəzilərinə görə Roma mədəniyyətinə Numa Pompilus tərəfindən Laviniumda əlavə edilmişdir. 

Dairəvi məbəddə hər il martın 1-i müqəddəs hesab olunan bir alov yandırılaraq ilahəni şərəfləndirirdilər. Bundan başqa iyunun 9-u Vestalia festivalı keçirilirdi ki, festival vaxtı eşşəklər bəzədilirdi və həmin günü onlar işlədilmirdi. Duzlu undan hazırlanan kekslər müqəddəs alovda bişirilirdi. Vestal adı verilən rahibələr isə 8 gündən sonra məbədi bağlayır, hər tərəfi təmizlədikdən sonra gələn ilki festivala hazırlaşmağa başlayırdılar. 

Vesta hind-avropa xalqlarının mifologiyalarındakı ürək ilahələrinə bənzəsə də kultun sadəcə Hind mədəniyyətindən qaynaqlanmadığı bilinir, çünki simvollarından biri də uzunqulaqdır.

Ovidius Çevrilmələr adlı əsərində Vestanın adını çəkir:

"Vestanın müqəddəs ocağını aparan troyalılar...

Xoş niyyətləri ilə salamladılar ilahəni.

....... ........ ........ ........ ......... ....... .........

Yığışdırın qılıncları, dayandırın bu qıyımı, qan tökməyi,

Söndürməyin qurban qanları ilə Vesta ocaqlarını..."

Bundan başqa Vergilius "Aeneas" dastanında da Vestadan, onun məbədlərindən söz açır.

Əlavə məlumat:

4 Vesta — 525 kilometr ölçülü asteroid qurşağındakı ən böyük cisimlərdən biridir. Alman astronom Henrix Vilhelm Olbers tərəfindən 29 mart 1807-ci ildə kəşf edilmişdir.

Mənbə: http://eylulesintisi.com/Icerik/mitolojikvestahestia-610.html

Dünya Mitolojisi

#Vesta #qəlbilahəsi #ocaqilahəsi #ocaq #alov #ailə #Vestaocaqları #Ovidius #Vergilius #Aeneas #dastan #neptun #juno #yupiter #jupiter #roma #yunan #romamifologiyası #Kron #Geya #Neptun #Apollon #Hestia #mifologiya #tanrı #ilahə #god #goddess #mythology


суббота, 15 мая 2021 г.

QUETZALKOATL (Aztek mifologiyası)

 


QUETZALKOATL cənubi Amerika xalqlarının inanclarında bədəni tüklərlə örtülmüş bir ilandır. Dan ulduzunun, külək və yaradıcı göy tanrısıdır. Maya dilində kuetzal "yaşıl tüklü kuş" ko isə "sürüngən", Nahuatl dilində atl "su" mənasındadır. Ketzalkoatlın ilan halı torpağı, quşa bənzərliyi havanı və suyu simvolizə edir. 

Teotihuacan ərazisindəki Quetzalcoatla aid ilk izlər e.ə 1- eramızın 1 əsrinə aid olsa da, ona ibadət təxminən e.ə 400-600 arasında olmuşdur. 600-1519 illər arasında kult mərkəzi Meksikanın Khoula mərkəzi olub, maya dilində "tüklü ilan" mərkəzinə gələn Kukulkan və Kukumatz olduğu düşünülür. 

Deməli, inanclara görə QUETZALKOATL bir müddət insanlar arasında yaşayıb, onlara düz yol göstərmiş, təqvim, əkinçilik və müxtəlif sənətləri öyrətdikdən sonra səmaya qayıtmış, ürəyi dan ulduzuna dönmüşdür, lakin bir gün Atlantikadan çıxaraq, geri qayıdacaqdır. 

İnanclara görə  QUETZALKOATL Aztek yaradılışında ən vacib tanrılardan biridir. Belə ki, ilk insan cütlüyü olan Kipaktonal ilə Oxomukonun bir oğlu olduqdan sonra ona ana ilahə Zokhiquetzalın bir tükündən yoldaş yaradılmışdır. İnsanlığa həyat verən günəşin yarısını Quetzalkatl yaradıb, ancaq kifayət qədər işıq olmadığına görə tanrı bacı-qardaşları ilə günəşin digər yarısını yaradarkən, səbri çatmayan Tezkatlipoka özünü əvvəlcə günəşə döndərib, sonra pələngə çevrilərək yerdəki nəhəngləri məhv edib, Böyük ayı bürcünə çevrilmişdir. 

 QUETZALKOATL bacı-qardaşları ilə birlikdə yer kürəsini dəfələrlə sel göndərərək məhv edib, öz ətindən bir qadın olmadan doğulan oğlunu böyük bir alova ataraq günəş yaradıb və Tlalok da öz oğlunu alova ataraq ayı yaratmışdır.  

 QUETZALKOATL Tlapallan olaraq da bilinirdi. 

 QUETZALKOATL söz-söhbətə görə quetzal quşunun yaşıl lələklərindən bir plaş geyinib, başına yaquar kürkündən bir papaq taxır, boynuna dəniz qabıqlarından bir boyunbağı, ayaqlarına isə zınqrov taxın iri bir adam kimi təsvir edilir. 


Mənbə: Dünya mitolojisi. Özhan Öztürk

#mifologiya #Aztek #Maya #Toltek #CənubiAmerika #Amerika #aztekmifologiyası #tüklüilan #ilan #quetzal #quş #quetzalquşu #QUETZALKOATL #sürüngən #Atlantika #Kipaktonal #Oxomuko #Zokhiquetzalın #tanrı #ilahə #Böyükayıbürcü #günəş #ay #yaradılış #Tlalok #Tlapallan #god #goddess 


ÇAXAY (Türk xalqlarının mifologiyası)

 


Çaxay - türk və altay mifologiyasında İldırım Tanrısıdır. Çakkay və ya Şakkay kimi də tanınır.

Bu tanrı şimşək və ildırım çaxdırır. Yayına qoyub atdığı oxlar onun ildırımlarıdır. Yerdəki şər ruhları təqib edərək, gizləndikləri ağacların üzərinə alov göndərirdi. İldırım düşən ağacın bir hissəsini evdə saxlansa, o ev şər ruhdan qorunurmuş. Bəzi türk xalqları İldırım tanrısına süd və ya ayranı saçı ( cansız qurban) verirlər. Süd ildırım alovunu söndürə və onu uzaqlaşdıran bir şeydir. İldırımın düştüyü yer, artıq Çaxay xana aiddir və heç kimi o ərazini özünə mülk edə bilməz. Monqollar şimşək və ildırımdan qorxur, türklər isə sevinirdilər. Monqol tarixində ildırım bağlı səmaya görə  yarımçıq qalan və ya uduzulan müharibələrdir. Türklər isə ildırım düşəndə at çapıb, səmaya ox ataraq bunu qeyd edirdilər. İldırım yazda "yeni günün" və ya "yeni ilin" xəbərçisi kimi qəbul edilir. Çünki ildırım tanrının oxudur. Onun oxlarını qəbul etdiklərini belə ifadə edirdilər. Bundan başqa ildırım düşən yeri ziyarətgaha çevirirdilər. 

Türk mədəniyyətində ildırım.

Göydən gələn ildırımın qırıntılarından "Koroğlu" və "Atilla"nın qılınları hazırlanmışdı və bunlar müqəddəs sayılır. 

Potaninin fikrincə Şamanların qavala vuraraq səs çıxartmaqlarının məqsədi bu səsi şimşək çaxmasına bənzəməkdir. 

Monqolca Şahılgan bu gün elektrik mənasını ifadə edir. Qədim halı Tıyakılgan isə şimşək mənasında işlədilirdi.

Mənbə: Türk Mitolojisi Ansiklopedisi

Qeyd: Şəkil Çaxay xanla əlaqəsi yoxdur. Pinterestdən götürülmüşdür. İllustrasiyanın müəllifi: 

 Wojtek Depczyński

#mifologiya #türk #türkxalqları #monqollar #Çaxay #Çaxayxan #tanrı #İldırımtanrısı #ildırım #şimşək #altay #ox #yay #şərruh #yenigün #yeniil #qılınc #şaman #mythology #turkey 

пятница, 7 мая 2021 г.

VARUNA (Hindistan mifologiyası)


Hinduizmdə Vedalarda (dini mətnlər) Varuna səma, su və okean tanrısı olub, eyni zamanda qanunların və yeraltı dünyasının sahibidir. Varuna timsaha bənzər bir məxluqa minərək ətrafı gəzir, izləyir və Şpaşah adı verilən cəsuslarına izlətdirdiyi insanları mühakimə edərək, pis olanları cəzalandırır. 

Adityaların şefi olan Varuna güməş tanrısı Mitra ilə qarşılaşdırılanda sanki günəşə qarşı, gecəni təmsil edir. Atharvavedaya görə təbiət qanunlarının böyüyü kimi qəbul edilir. Bundan başqa Varuna gecələr ay və ulduzların parıldamağına, gündüzlər isə yoxa çıxmasına səbəb olur. Okeanları su ilə dolduran, çayların axmasına səbəb olan yenə Varunanın özüdür. Varunanın nəfəsi küləyə və qasırğaya səbəb olur. Brahmalarda isə Mitra ilə bərabər yağış tanrısı kimi yad edilib, Şatapatha Brahmanada keçəl və yaşlı bir kişi kimi təsvir edilmişdir. Nagaraja (İlanların kralı) olaraq da bilinən Varuna, səmanın qərb tərəfinin qoruyucusu kimi qəbul edilir. 

Min gözlü, iki və ya dörd qolludur. Əllərindən birində günahkar insanları dartıb atıran ip var ki, buna Nagapaşa, Pulaganka və ya Vişvacit deyilir. 

Hər cür hiyləni ayağı ilə əzir. Yoldaşı Varunidir. 

Üzərinə mindiyi məxluq timsah, delfin, köpək balığının birləşməsindən yaranan Makaradır. Varunanın simvolu balıqdır.  


Mənbə: Din və Mitoloji

#mifologiya #Hindistan #hindistanmifologiyası #Varuni #Varuna #Makara #simvol #balıq #timsah #hinduizm #veda #dinimətnlər #brahma #aditya #Mitra #günəştanrısı #yağıştanrısı #tanrı #ilahə #okeantanrısı #Nagaraja #Vişvacit #Şatapatha #ilanlarınkralı

APSÛ (Babil mifologiyası)

 Apsu (Abzu və ya engur olaraq da bilinir) Şumer və Akkad mifologiyasında yeraltı şirin su okeanına verilən addır. Göllər, çaylar, bulaqlar, quyular inanca görə suyunu bu okeandan alırmış. 

İnsan övladı yaradılmamışdan əvvəl Şumer tanrısı Enki burada yaşayırdı. Həyat yoldaşı Damgalnuna, anası Nammu, məsləhətçisi Isimud, keşikçi Lahmu da burada yaşayırdı.

Eriduda Enkinin məbədi E-abzu ( abzu məbədi) kimi bilinirdi. Babil və Assuriyadakı məbədlərdə müqəddəs su çənlərinə də abzu deyilirdi. 

Apsu və Abzu bir tanrı kimi təsvir edilmişdir. Babil epik hekayələrində şirin sudan yaranan ibtidai bir varlıq idi və başqa ibtidai tanrı olan Tiamata yəni duzlu suya aşiq idi. Enuma Eliş deyir:"nə göy var idi, nə də torpaq, lakin şirin su Apsu orada idi və bir də Tiamat. Hələ də sularını qarışdırırlar, amma nə bir ərazi, nə də bir qamışlıq." Xeyli müddətdən sonra kainatı ələ keçirmək istəyən və Apsunu öldürən gənc tanrılar yarandı. Qəzəbli Tiamat əjdahalar dünyaya gətirdi, bədənlərində qan əvəzinə zəhər axan əjdahalar. Bunlarla da xain övladları döyüşməyə başlayır. Ancaq Qasırğa tanrısı Marduk tərəfindən öldürülür. Cəsədindən isə səmanı və quru əraziləri yaradır. 



Mənbə: Dünyadinleri, Bilgipedia

#Apsu #Abzu #engur #Eridu #Enki #Babil #Şumer #Akkad #Assuriya #mifologiya #şirinsu #okean #ilktanrı #Tiamat #duzlusu #əjdaha #qasırğatanrısı #qasırğa #Marduk  #Nammu #İsimud #Lahmu #Damgalnuna #tanrı #god #goddess #mythology #ARQONAVTLAR

среда, 5 мая 2021 г.

KETO (Yunan mifologiyası)

 


Keto və yaxud Ceto Geya ilə Pontusun birləşməsindən doğulan canavar ilahədir. Adı "kitos" (yunanca κῆτος "dəniz möcüzəsi" deməkdir. Bu arada rusca balina sözünün kökü "kit"burdan törəyib) sözündən yaranıb. Keto bir dəniz ilahəsidir.

Keto qardaşı Phorkyslə evlidir.

Ketonun övladları: Əjdaha Ladon, nimfa Thoosa, Yexidna, qraialar (Deino, Enyo, Pemphredo), qorqonlar (Euryale, Stheno, Meduza). Bəzi mənbələrə görə hesperidlər və sirenlərin də anasıdır. 

Çox güclü və ovsunlu olduğuna görə digər bir adı da qırmızı ilahə idi. 

Bəzi qaynaqlar yazırlar ki, Keto dənizin dərinliklərində yaşayan canavarların ilahəsi idi, bəziləri isə yazırlar ki, dənizin dibindəki canavar Ketonun özü idi. Andromedanın yeməyə çalışan dəniz canavarı ya Keto idi, ya da onun uşaqlarından biri idi. Əlqərəz hekayənin sonunda qəhrəman Persey  onu daşa döndərir. 

Mənbə: Википеди

#mifologiya #yunanmifologiyası #Keto #Ceto #qorqon #gorgon #qraialar #graia #dənizilahəsi #ilahə #tanrı #Geya #Gaia #Pontus #Phorkys #dəniz #Ladon #nimfa #Yexidna #hesperidlər #siren #balina  #Andromeda #Persey #qırmızıilahə #mythology #greek #god #goddess 

DİOMEDESİN MADYANLARI (Yunan mifologiyası)

  


Yunan mifologiyasında Diomedesin madyanları adlandırılan 4 dənə at vardır. Yeri gəlmişkən madyan "dişi at" deməkdir. Deməli bu atları idarə etmək demək olar ki, qeyri-mümkündür. Olduqca vəhşi və insan əti ilə qidalanan bu atlar Ares ilə Cyrenenin oğlu, Frakiya kralı nəhəng Diomedesə aiddir. 

Bir dənə də əfsanə əlavə edək ki, deyilənə görə bu atlar nəfəs verəndə ağızlarından alov da çıxırmış. Bu atlar: Padargos (sürətli), Lampon (parıldayan), Xanthos (sarı) və Deinos ( vəya Deinus- dəhşət)

Herakla bildiyiniz kimi 12 tapşırıq verilir ki, bunlardan biri də bu atları tutmaq idi. Ancaq tapşırığın yerinə yetirilməsi ilə əlaqəli bir neçə fərziyyə var ki, onlardan sadəcə birini yazacağıq. Herakl təlbaşına işin altından çıxa bilməyəcəyini görəndə, ona vurulmuş oğlan sevgililərindən (sağ ol Herakl) Abderusu və bir neçə dostunu köməyə çağırır və atları birlikdə tuturlar. Lakin yolda Diomedes onlara hücum edir. Herakl da atların idarəsini Abderusa verərək, Diomedeslə döyüşə gedir və onu məğlub edib, qayıdarkən nə görsə yaxşıdı? Atlar Abderusu parçalayıb yeyiblər. Herakl bunu görəndə çox kədərlənir və qan beyninə sıçrayır. Qəhrəman eləmə tənbəllik gedib Diomedesi öldürür və öz madyanlarına yem edir. Bundan başqa Abderusun öldüyü yerdə qədim Yunanıstanda ən vacib şəhərlərindən biri olan Abderanın təməlini qoyur. Əlqərəz qarınları doyan madyanlar sakitləşir və Herakl heyvanları rahatlıqla Afinaya çatdırır və tapşırığı müvəffəqiyyətlə bitirir. Eurystheus madyanları Zevsə qurban etmək üçün Olimpə göndərmək istəyir, lakin Zevs bunu qəbul etmir. Əvəzində isə madyanların öldürülməsi üçün canavarlar və şirlər göndərmişdir. 

 


Makedoniyalı İsgəndərin atı olan Bukefalosun, Diomedesin madyanlarının soyundan yarandığına inanılırdı.

Qeyd: adları bəzilərini orijinal halda yazılmışdır. 

Mənbə: wikipedia.

#mifologiya #yunanmifologiyası #at #madyan #Diomedes #Diomedesinmadyanları #Herakl #heraklın12tapşırığı #horseofdiomedes #horse #Heracles #Bukefalos #Makedoniyalıİsgəndər #Padargos #Lampon #Xanthos #Deinos #Abderus

вторник, 4 мая 2021 г.

AKANAME (Yapon mifologiyası)

 


Akaname yaponca mənası mundar yerləri yalıyan deməkdir. Akaname  sadəcə çirkli hamamlarda və tualetlərdə, bir də tərk edilmiş evlərdə yaşayan bir yokaidir.  Akaname palçıq, saç və insan tullantıları ilə qidalanır. Cinə bənzəyir və görünüşcə balaca və ya qısa boylu gənc bir adam kimi təsvir edilir.  Yağlı və selikli saçı vardır. Bədəni çılpaq və saçı kimi yağlıdır.  Bir çox rəngi və növləri vardır. Tək və iki gözlü ola bilir. Uzun və yapışqan dilləri vardır. 

Təmiz evlərə nifrət edirlər. Sevə-sevə xəstəlik yayırlar. 😅

Mənbə: wikipedia

#Akaname #mifologiya #yapon #yaponmifologiyası #cin #yokai #mythology #japan

ŞU (Misir mifologiyası)



 Şu işıq və hava tanrısı idi. Atmosferin və küləyin şəxsləşdirilmiş halıdır. İşıq tanrısı olaraq başlanğıc qaranlığı təmsil edirdi. Gecə və gündüzü, yaşayanların dünyası ilə ölülər dünyasını ayırmaq üçün işarə qoymuşdur. Hava tanrısı olaraq da dünya ilə cənnət arasındakı boşluq olaraq təmsil edilib və canlılar üçün həyat nəfəsi vermişdir. Bir külək tanrısı olaraq da dənizçilərin qayıqlarına külək vermək üçün də əlindən gələni edirdi. Buludlar onun sümükləri olaraq bilinirdi. Ölənlərin ruhları göyə çıxsın deyə nərdivanla kömək edirdi. 

Şu Heliopolis Doqquzlu tanrı qrupunun üzvlərindən biri idi. Özünü yaradan tanrı Atumun tüpürcəyindən yaranmışdır. Tefnutun yoldaşı və qardaşıdır. Nut və Gebin atasıdır. Deyilənlərə görə uşaqları bir-birilərini çox sevirlərmiş, amma ataları bunlara maneə olur. Belə ki, Nutu yuxarıda tutaraq, onu Gebdən ayırır. Beləliklə də Şu atmosferi yaradır. Dünyanın dörd ən vacib bölgəsinə öz ayaqlarını yerləşdirdi və buna da "Şunun Ayaqları" deyildi. 

İşığın təcəssüm etdirilmiş halı idi, ancaq heç bir şəkildə günəş tanrısı deyildi. Günəş tanrısı Ra və Atum ilə əlaqələri yaxşı idi. Belə ki, günəş tanrısını yeraltında və gecə səyahətlərində Apepdən qoruyur və səhər günəşi yenidən həyata qaytarırdı. 

Radan sonra ikinci ilahi firon olaraq düşünülürdü. Apep və tərəfdaşları ona üsyan qaldırırlar və bunun nəticəsində Şu Apepə qalib gəlsə də ağır yaralanır və xəstə halı ilə oğlu Gebin yanına gedərək, səltənətini Gebə verib, taxtdan gedir. Şu günəşi qorumaq üçün səmaya qalxır və Apep ilə gündəlik mübarizəsini davam etdirir. Digər tanrılar kimi onun da qaranlıq tərəfi var idi. Belə ki, Maatın salonunda ölənlərin ruhlarını sorğu-suala tutur və pis ruhları cəzalandırırdı. 

Deyilənə görə Şu adı quruluq sözündən yaradılmışdır. Bəzi mənbələrə görə də adının mənası "O Yüksəlir" deməkdir. 

Bir əlində əsa, digərində Ankh tutan, başında dəvəquşu tükləri olan papaq taxan bir adam kimi təsvir edilir. Bir başqa təsvirdə isə bircə dəvəquşu lələyi olan papaq taxdığı görülür. Bu tərzdə Maata bənzəyir və həyat nəfəsini təmsil edir. Bəzən də başında günəş tanrısı ilə əlaqəsini göstərən günəşi təmsil edən bir disk ilə təsvir edilir. Üzü çox vaxt qara rəngə boyanırdı. Ümumiyyətlə təsvirlərdə Gebin üstündə durduğunu və Nutu dəstəklədiyini görə bilərik. Yoldaşı Tefnut ilə əlaqədar olaraq bəzən aslan kimi də görünür və "iki aslan" kimi də bilinir. Çox nadir hallarda aslan bədənli, insan başlı təsvir edilir. 


Şuya həsr edilmiş xüsusi məbəd olmasa da misirlilər ona çox hörmət edirdi. Denderada "Şunun evi - shw-w-ntr" olaraq bilinən bir ərazi var. Onun əsl məbədi  Nay-ta-Hutdadır (İudeya). Burada Tefnut ilə birlikdə aslan təsvirindəki halına ibadət edilib. 

Akhenatenin vaxtında Şu və Tefnut fironla bərabər olduqca məşhur oldu. Firon və yoldaşı Nefertiti Şu və Tefnut olaraq əlaqələndirildi. 


Bir dənə balaca bir rəvayət yazaq.

Deməli, Şu və Tefnut Nunun sularına nəzarət etməyə gedirlər. Ra onlar üçün çox darıxır, elə bu dəm ər-arvad yoxa çııxırlar, lakin RAnın Gözü onları tapır. Onlar qayıdanda RA sevincindən ağlayır və bu göz yaşından ilk insan yaranır. 

Mənbə: Tarihpedia

#mifologiya #misir #misirmifologiyası #tanrı #ilahə #külək #işıq #küləktanrısı #Şu #Tefnut #Geb #Nut #Nun #RA #RanınGözü #Atum #hava #havatanrısı #Şununayaqları #firon #aslan #dəvəquşulələyi #günəştanrısı #Apep #Maat  #atmosfer #həyat #həyatnəfəsi #mythology #Shu #egypt #god #goddess #ARQONAVTLAR


ZEL (Yunan mifologiyası)

 

Zelus (Zelos) titanlar arasında kiçik, qanadlı bir ilahə olub, şövqün təcəssümüdür. Anası Stiks, atası isə Pallasdı. Qeyd edim ki, Pallas Titanxonomiyada Afina tərəfindən öldürülmüşdür. Ən məşhur tanrılardan Kratos, Nike və Bia onun qardaş və bacılarıdır. Zelus adı coşğun sözündən yaranmışdır. 

Titanxonomiya ( Titanlarla Olimplilər arasındakı müharibə) zamanı anası Stiks uşaqlarını Zevsin qarşısına çıxardır və ona sədaqət andı içirlər. Beləliklə də Zevsin ən yaxın dostları olurlar. 

Zelus və bacı-qardaşları qanadlı olduqlarına görə Zevs onlara taxtın ətrafında keşikçi qoymuşdur. 

Zelus Olimpiadada yarış ruhu olan və çox hörmət edilən Agonla eyniləşdirilir . Bir də romantik və qısqanc Phthonos və rəqabətin yaxşı tərəfi olan Eris ilə də əlaqələndirilir. 

Mənbə: https://www.mitolojiktanrilar.com/zelus-kimdir-yunan-mitolojisi/

Qeyd: Bəzi adları orijinal olaraq saxlamışıq. 

#mifologiya #Zevs #Zelos #Zel #Stiks #çay #and #Pallas #afina #Titanxonomiya #titan #olimp #Phthonos #Agon #yarış #Kratos #Nike #Bİa #mythology #greek #Zeus #Styxs #müharibə #Athena #Eris #ilahə #tanrı #god #goddess #yarışruhu #ruh #qanad #qanadlıilahə  #ARQONAVTLAR 


воскресенье, 2 мая 2021 г.

İLBİZ XANIM (Koreya mifologiyası)

 


    Bu gün istərdik ki, Koreyada məşhur olan bir hekayə yazaq.

    Bir gün tək yaşayan bir əkinçi tarlasında gəzirmiş və belə bir söz mırıldanır: "kaş yeməyimi paylaşacaq biri olardı", elə o anda bir qadın səsi gəlir: "yeməyini mənimlə paylaşa bilərsən." Əkinçi ətrafına baxır, hər yerdə axtarır, ancaq səsin sahibini tapa bilmir.  Bu hadisə bir neçə gün davam edir və əkinçi heç düşünmədən bir ilbizi çanağa qoyub, evə gətirir. Səhərisi gün oyananda isə görür ki, mükəmməl səhər süfrəsi onu gözləyir, bu hadisə axşam da təkrarlanır. Vəziyyət belə olanda da əkinçi qərara gəlir ki, sabah həmişəki vaxtdan daha tez qalxacaq və belə də edir. Maraqlı bir şey ilə qarşılaşır. Çanağın içərisindən bir qadının çıxdığını görür. Qadına evlənmə təklifi edir və ilbiz tamamilə insana çevrilir. Bu evlilik xoşbəxt günlərlə davam edir. Həə günlərin bir günü ölkənin kralı oralardan keçərkən qadını görür və onun gözəlliyinə vurulur. Kral qadını özünə istəyir. Belə ki, əkinçiyə krallığı qarşılığında yoldaşını ortaya qoyması şərti ilə 3 mərhələli bir yarışma təklif edir. Yoldaşı əkinçiyə üzüyünü verərək dənizə atmasını deyib, açılan qapıdan içəri girməsini və atası Əjdaha kralının yanına getməyini və ondan kömək istəməyini məsləhət görür. Əkinçi də xanımının dediyini edir. Əkinçi ağac kəsmə, at və kano yarışlarında kralın hiylə işlətməyinə baxmayaraq Əjdaha kralının köməkliyi ilə qalib gəlir və ölkənin taxtında əyləşməyə haqq qazanır. 

Mənbə: Özhan Öztürk

İllustrasiya isə Justin Gerarda aiddir. 

#ilbiz #mifologiya #koreya #koreyamifologiyası #əjdaha #kral #əjdahakralı #ilbizxanım #illustrasiya #mythology #koreanmyth