воскресенье, 22 октября 2023 г.

Mbombo (Afrika mifologiyası)

 


Bu gün sizlərə Konqo Respublikası xalqının, xüsusilə Kuba qəbiləsinin dini inanclarının ən vacib tanrılarından biri olan Mbombo yəni Bumba yaradılış tanrısı haqqında məlumat verəcəyik.

Bumbanın yaradılış hekayəsi:

Başlanğıcda hər şey qaranlığa qərq olub və su dünyanın hər tərəfini bürüyüb, Bumba isə tənhadır. Bir gün Bumba mədəsində şiddətli ağrı hiss edir və Bumba günəşi, ayı və ulduzları qusur. Günəşdən gələn istilik və işıq sayəsində su buxarlanır və beləliklə də buludlar əmələ gəlir, bir müddət sonra isə suyun içindən quru təpələr ortaya çıxır. Sonra Bumba yenə qusur və bu səfər 9 heyvan dünyaya gəlir: Koy Bumba adında bəbir, Ponqa Bumba adında qartal, Qanda Bumba adında timsah, Yo Bumba adında balıq, Kono Bumba adında tısbağa, Tsetse Bumba adında yaquar, Nyanyi Bumba adında vağ (quş növüdür), skarab və Budi adında bir keçi. Bunlarla yanaşı bir neçə kişi də qusdu. Bunlardan birinin adı Loko Yimaydı və Bumba kimi ağ idi.

Bu doqquz heyvan dünyadakı bütün heyvanları yaratdı. Vağ bir quşdan başqa bütün uçan quşları, timsah ilanları və varanları, keçi Budi bütün buynuzlu heyvanları, skarab bütün həşəratları və Yo Bumba isə bütün balıqları yaratdı.

Bundan sonra Bumbanın oğlanlarından üçü dünyanı düzəltməyi bitirəcəklərini söylədilər. İlk cəhd edən Nyonye Nqana ağ qarışqaları qusdu, amma sonra öldü. Onu şərəfləndirmək və dəfn etmək üçün qarışqalar torpağın dərinliklərinə endilər və dünyadakı torpağı daha da zənginləşdirdilər. 

İkinci cəhd edən isə Çonqanda idi və ilk bitkini yaratdı ki, bu bitki də bütün ağacları, otları və çiçəkləri dünyaya gətirdi.

Üçüncü oğul Çedi Bumba isə sonuncu quşu yəni Çalağan quşunu yaratdı.

Tsetse Bumba (yaquar) dünyada problemlər yaratmağa başladı və buna görə Bumba onu göyə qaldırdı, hansı ki orda o ildırıma çevrildi. Bu insanları alovsuz qoydu, buna görə Bumba insanlara ağacdan necə alov əldə edə biləcəklərini öyrətdi. 

Yaradılış bitib, hər şey sülh içində davam edəndə, Bumba yaratdıqlarını insan övladına əmanət edib, göylərə çəkilir. Dünyanı idarə etməsi üçün Loko Yimayı dünyanın tanrısı elan edir. Suların qadını Nchienge Şərqdə yaşadı və oğlu Voto Kubanın ilk kralı oldu.

Mənbə: https://en.wikipedia.org/wiki/Mbombo

#Mbombo #Bumba #kubaqəbiləsi #Afrika #africa #africamythology #Afrikamifologiyası #mifologiya #mythology