четверг, 26 декабря 2019 г.

Delfi kahini və kihanətləri

Əgər Rick Riordanın kitablarını oxumağa başlayacaqsınızsa, lənətə gəlmiş kihanətləri oxuyub, ürəyinizi tutacaqsınız, sonra da mən səhv anlayım nolar deyə dua edəcəksiniz? Hə, bir də Delfi kahininə qəşəngcə söyəcəksiniz. (Əvvəlcə kitabı oxuyun) 
Deməli Qədim Yunanıstanda insanlar gələcək haqqında məlumat almaq üçün Delfi kahininin yanına gəlirdilər. O vaxtlar da səyyar kahinlərə heç kim inanmırdı, ancaq kimin məbədi vardısa deməli o mükəmməl bir kahindi deyə o mərkəzə üz tuturdular. 
Delfi adı (yunanca Delphoi, mərkəzi) Gaiya və Geya olaraq bilinən torpaq ilahəsinə ibadət etmək mənasını ifadə edir. Tanrıların bol olduğu bir dövrdə hər şeyə baş qoşan Apollonun məbədinin olmaması günah olardı. Və mifalogiyaya görə Apollon anası Letoya hücum edən Pythonu tapır. O ilan Delfidə yaşayırmış, qan tökərək gələcəyi görürmüş. Apollon Delfidə Parnassos Dağının altında Python adlı ilanı oxlarıyla öldürür və onu basdırır. Apollona həsr olunmuş kitabda bu haqqda oxuya bilərsiniz və Apollonun axmaq hərəkətlərinə doyunca gülə bilərsiniz. Əlqərəz bu hadisədən sonra orada - içərisində teatr, xəzinə, geniş salonların olduğu Apollon məbədləri yaranmağa başladı.

 Təbii ki, məkan olaraq da məşhurlaşmağa başladı. İlk Delfi kahininin adı isə Sibil (Sybil və ya Sybilla) olaraq tanınan bir qadın idi. Ümumiyyətlə kahinlərin hamısı qadın idi və olara Pytia deyilirdi. (Nİyə? Cavabını tapsanız şərh hissəsinə yaza bilərsiniz)

Yaxşı pəs bunların kihanətləri heç olmazsa düz çıxırdı?
Bilinən məşhur kihanətlər var.
Farslara hücum etsən, böyük bir səltənəti məhv edəcəksən
Lydialı Croesus çox məşhur, çox varlı və çox güclü bir kral idi. Bir gün o farslara hücum etmək qərarına gəlir və adamlarını Delfiyə göndərir ki, öyrənsinlər görək hücum edim ya yox. Gözünə döndüyüm kahin də deyirki, Farslara hücum etsən, böyük bir səltənəti məhv edəcəksən. Kral Croesus buna çox sevinir və Farslara hücum edir, amma öz səltənətini məhv edir. Yetim Kahinin sözlərini səhv yozubmuş. 
İkinci Kəhanət İstanbulun qurulması ilə əlaqədardır.
Yunanıstanda, Meqaradan yola çıxan Byzas, yeni bir şəhər qurmaq istəyir və kimə müraciət edir? Əlbəttə Delfi kahininə. O da deyir ki, "Korlar ölkəsinin qarşısında yaradacaqsan". Byzasın da beyni error verir, nə deyir a bala bu? -deyə. Nəsə fikirləşə-fikirləşə gəlib çatır indiki Sarayburnuna ordan da indiki Kadıköyə baxaraq deyir ki, "Bu korlar bu qədər gözəl yeri qoyub, düzənlikdə niyə şəhər qurublar?" və anidən Delfinin sözləri dınq edir və İstanbulu harda quracağını anlayır.

вторник, 10 декабря 2019 г.

Kahinlər və onların kihanətləri -1 Dodona kahini

Salam əziz mələzlər. Deməli bu gün sizlərə kitabda bütün bəlaların başlanğıcı olan kahinlər və onların kihanətləri haqqında məlumat verəcəyəm. Bəli KİHANƏT 😆 (lüğətimizi genişləndirək)
Günlərin bir günü Misirdəki Tebesdən iki qara göyərçin eyni anda uçaraq, biri Ammona, digəri isə Dodonaya gəlmişdi. Hər iki quş meşə ağacının budaqlarına qonub özlərini Zevsin rahibləri olaraq təqdim ediblər. Dodonadakı Zevs rahibləri də o gündən başlayaraq meşə ağacına qonan göyərçinlərin cəh -cəhlərini, ağac yarpağından çıxan səsləri və ya budaqlarına asdıqları metallardan çıxan səsləri dinləyərək onların mənalarını açıqlayarlarmış.
Ən qədim və yaşlı kahin Dodona kahinləridir ki, "Apollonun Vəzifələri" kitabında burdan bir xeyli söhbət açılır, hətta Apollona guya kömək edəcək "Dodona meşəsindən bir ox" xarakteri də olduqca maraqlıdır, xüsusilə ləhcəsi 😄 Səni Sənətə Sələsən Apollon :D :D 😁😁
Danışqdıqca, qaşqabaq tökür,
Saçlarını yellədərək, təsdiqləyir başı.
Taleyin möhürünü və tanrının razılığını;
Göylər qorxaraq alar xəbəri-
Və sarsılır Olimpiadanın ən dərin yeri.
Dodona meşəsindən gələn bu kihanətlə yeni bir vəzifə dalınca gedirəm. Görək Tanrılar bu səfər nə hoqqa çıxardıb. Hələlik 😉




Gözqamaşdırıcı Gleipnir (Qleypnir)

Skandinaviya mifologiyasına əsasən Gleipnir Fendirir zəncirləyən qızılı işıqla alışıb yanan bir növ kəndir idi. 
Skandinaviya tanrıları Fenriri qandallamaq üçün cırtdanlardan heç bir səbəblə qırılmayan xüsusi zəncir hazırlamağı istəmişdilər. Çox fikirləşdikdən sonra cırtdanlar 6 mövcud olmayan anlayışdan Gleipniri hazırlayırlar:
*pişik pəncəsinin səsi
*qadın saqqalı
*dağların kökü
*ayıların vətəri
*balığın nəfəsi
*quş tüpürcəyi
Bütün bu anlayışların vəhtədi əsrlər ərzində Fenriri öz tilsimində saxlayır. Ta ki, Magnus gəlib işləri korlamayana kimi....