Məktəb vaxtı müəllimimiz löhvədə nəisə yazanda şagirdlərdən hər hansı birinin səs saldığını başını çevirmədən  anlaya bilirdi. Biz də "müəllimin sanki arxada da gözü var" deyərək gülüb keçərdik.

Siz də belə hadisə ilə rastlaşmamış olmazsız... Bu mənə Düşərgəmizdəki qaşqabaqlı Arqusu xatırlatdı :)

Arqus-Mələz düşərgəsində mühafizə işini icra etməklə məşquldur. O, Hera tərəfindən İO adlı inəyə nəzarət etmək məqsədi ilə yaradılmışdır. Bəzi mənbərə görə o Arestofanın, digər mənbələrə görə İnahın, Arqos və İsmenanın, Agenorun və ya Geyanın özünün oğlu olduğu söylənilir. Rəvayətə görə Arqus Arkadiyi talan edən nəhəng öküzə qalib gəlib.

Bəzi mənbələrdə onun 4, 100 hətta 1000 gözü olduğu söyləniıir. 

Günlərin bir günü Zevs Heranın qadın kahinlərindən biri olan İOya vurulur. Bundan xəbər tutan Hera Zevsin onu inəyə çevirməsini əmr edir (və ya özü çevirir). Arqosa isə bu inəyi qorumaq həvalə edilir. Zevs isə İOnu oğurlamaq üçün Hermesə müraciət edir... amma bu artıq başqa hekayədir.

Arqus yuxu nədir bilmir. Bədəninin hər bir hissəsində gözlər var. Hətta dilinin üstündə belə. Bəlkə də, buna görə çox da ünsiyyətcil biri deyildir. Söhbət etməyi sevməsə də işini yaxşı icra edir.

AQRİY VƏ OREY

Aqriy və Orey Polifontenin ayıdan olan iki oğludur.

Böyük gücə malik olmaqlarına baxmayaraq balaca təpəgöz onlara qalib gələ bilər.
Xarici görünüşcə güləşcini xatırladırlar. Bədənləri qılla örtülüdür. Dırnaqlarını isə caynaqlar əvəz edir.
Bu obrazlarla ilk dəfə "Persi Cekson və Olimplilər- Canavarlar dənizi" kitabında tanış oluruq.
(Persi, Annabet və Tayson Şəhzadə Andromeda gəmisində gizlənərkən Aqriyin səsini eşidirlər)

Yüz başlı dəhşət

Tifon və ya Tayfun mifologiyada bir çox canavarların atası kimi tanınır. Anası Geya atası Tartardır. (Digər bir rəvayətə görə isə Hera onu Zevsə acıq olsun deyə yaratmışdır.) O, yeraltı alovların, vulkanların yer üzündə təmsilidir. Yoldaşı Exidna ilə bir çox canavarlar yaratmışdır. Titanlar göydən qovulduqdan sonra o tanrılara qarşı mübarizəyə başlamışdır. Yüz ədəd başı olduğu, başından alovlar, gözlərindən od saçdığı deyilir. Döyüşlərin birində Zevsi məğlub edir və parçalara ayıraraq mağaraların birinə gizlədir. Hermes və Pan Zevsin yenidən dirilməsinə kömək edir. Zevs də qarşılığında Etna dağını Tifonun üzərinə atır. Yeraltı vulkanların və lavaların Tifonun qəzəbi olduğu söylənilir.

Kiklop və ya Təpəgöz. Çoban oğlu yoxsa Uran?

Kikloplar, Sikloplar, Təpəgözlər (yun. κύκλος girdə, όψις göz) üçü də eyni mənanı ifadə edir və dünya xalqlarının mifolagiyasında müəyyən rol oynayıblar. Kiklopların yunan mifologiyasında 3 növündən bəhs ediblər. Hesiodesin Teoginasiyasında qeyd edilən Geya və Uranın səmavi oğulları, digəri Homerin Odisseyasında qeyd olunan dəniz tanrısının Poseydonun oğlu Polifemusdur, sonuncusu isə ustalıqla məşğul olan tək gözlü nəhənglərdir.Deməli Geya və Uranın alınlarının ortasında bir dənə gözü olan Brontes, Steropes və Arges olan uşaqları dünyaya gəlir.
Brontes - göy guruldaması ; Steropes - Şimşək ; Arges - İldırımı təmsil edir.
İlk tanrılar haqqındakı yazılarımızın demək olar ki, hər birində Geya Uran münasibətindən bəhs etmişik. Ona görə qısaca yazacam. Geya Uranın yoldaşı və anasıdır. Ondan əvvəlcə 12 titan uşağı doğulur. Sonra da 100qollu 50 başlı hekotexeynləri və Kiklopları dünyaya gətirib. Uran da bunları görcək uşaqları bir -bir anasının qarnına yəni yerin altına göndərməyə başlayıb. Geya da buna dözə bilməyib uşaqlarını üsyana çağırır. Üsyan Uranın axtalanması və Kronun taxtda çıxması ilə başa çatır. Amma Kron da qardaşlarını yerin altından çıxartmır. Bu səfər Geya yenə köhnə üsuldan istifadə edib Zevsə məsləhət verir ki, ay bala bəs sənin Kiklop və Hekotexeynlər adlı qohumların da var. Əgər onları xilas etsən bu müharibədə qalib gələcəksən. Zevs də qohum-əqrəbasını ordan çıxardır. Kikloplar da Zevsə o məşhur şimşəyi, Aidə görünməzlik dəbilqəsini, Poseydona da üç dişli nizəni düzəldib verirlər. Ta daaaa Müharibəni Zevs udur.
Həmin bu 3 Kiklop dəmirçilikdə öz hünərlərini göstərirlər və tanrılar üçün zireh və silah düzəldirlər. Demək olar ki, bir market açırlar. Artemidanın istifadə etdiyi ox və yayları da Kikloplar düzəldib.

Homerin Odisseyasındakı Poseydon oğlu Polifemus

Bu hekayədəki Təpəgözlər digərlərindən çox fərqlidirlər, belə ki, onlar qanunlara tabe olmurlar və insan yeyirlər. Odisseyin hekayəsində yazılır ki, bir gün Odissey və adamları hamıya maraqlı olan Polifemusun mağarasında tələyə düşürlər. Sonda Odissey hər gün adamlarından ikisini yeyən Polifemusun yanına şərab süzməyə gedir. Şərabı çox sevən Polifemus Odisseyin adını soruşur o da cavabında "heç kim" çağırırlar məni deyir. Şərabın təsirindən Polifemus yuxuya gedir. Odisseyin adamları da hazırladıqları iti uclu nizəni təpəgözünü gözünə batırırlar. Dəhşətli bir sancıyla oyanan Polifemus dostları olan digər kiklopları çağırır. Hamı da mağaranın qarşısına toplaşıb soruşur : Polifemus gözüngü kim çıxardıf?-- Heçkim çıxardıb deyəndə Kikloplar dağılışırlar ki, -əə bu da bizlə məzələnir.
Polifemus naəlac durur mağaranın ağzında ki, qapıdan çıxanları yoxlasın. Basatın Təpəgözü öldürdüyü boydakı kimi Odissey və adamları qoyun dərilərinə bürünərək mağaradan çıxıb qaçırlar.

Odissey dabanına tüpürüb qaçarkən :D

Usta Kikloplar

Argolis kralı Abasın ölümündən sonra əkiz qardaşlar Akrisios ile Proitos arasında müharibə başlayır. Heç kim qalib gəlmədiyinə görə ölkə iki hissəyə bölünür. Bu müharibədə Qasterexeyrlər adlanan Kikloplar da iştirak edirlər. 7 nəfər olan və divar hörməklə pul qazanan bu Kikloplar Proitos ilə birlikdə Lykiadan Tirynisə gəlib, şəhər divarlarını möhkəmləndirmək üçün burada işləyiblər.
  Bir də bizim üçün möhtəşəm, ürəyimizin başında olan Kiklop Tayson var. Bu hekayəni də onu yad edərək yazdıq. Fındıq halvasına Eşq olsun!!!!!!!!