Dionysus və ya Dionysos (Yunanca: Διώνυσος və ya Διόνυσος; Roma mifologiyasında Bacchus olaraq da tanınır.) bəzi mifolojik əsərlərdə Bromios, Euhios, Dithyrambos, İakkhos, İobakkhos olaraq da adlandırılır. Dionis şərab tanrısıdır. Sadəcə Şərabın sərxoşluğunu deyil, eyni zamanda sosial və faydalı tərəflərini də təmsil edir. Mədəniyyətin dəstəkçisi və sülh tərəfdaşıdır.
On iki Olimp tanrılarından biri olan Dionis Zevs ilə Smelanın oğludur. Əfsanəyə görə Zevs Smelaya vurulur, yoldaşı Hera isə bunu möhkəmcə qısqanır və qoca qarı libasına bürünərək Smelanı yoldan çıxardır belə ki, Smela Zevsə güclərini göstərməyi üçün yalvarır. Zevs də bütün parlaqlığı ilə güclərini göstərərkən buna dayana bilməyən insan Smela yanar və qarnındakı yeddi aylıq uşağı düşər. Bu anda möcüzəvi şəkildə epyda olan sıx yarpaqlı bir sarmaşıq Dionisi yanmaqdan xilas edir və Zevs cəld onu götürüb öz baldırında gizlədir. Sonra tanrı Dionis Zevsin baldırında dünyaya gələr. Amma bu səfər Hera Kretalara rüşvət verərək uşağa oynaması üçün oyuncaqlar verər və onlar arasındakı sehrli bir güzgü uşağı kolluğun dibinə çəkib gətirir və Heranın əmri ilə Titanlar Dionisi oğurlayıb tikə-tikə doğradıqdan sonra qazana atıb bişirərlər. Ancaq bu vaxt Dionisin nənəsi Rheyanın nəvəsinə yazığı gələr (nə tez yadına düşüb :D) və Athenanın köməyi ilə onu xilas edər və parçalarını birləşdirir. Bundan sonra Dionisə "İki dəfə dünyaya gələn" də deyiblər. Nəysə nənəsi Dionisə qız paltarı geyindirib xalası İno və onun əri Atamanta verir. Amma yenə sakit oturmayan Hera İnonu dəli edir və yazıq oğlunu qaynar suda öldürür yoldaşı da gözünə maral göründüyünə görə oxla vurur. Zevs də məcbur olub Dionisi keçiyə döndərib Nisa dağındakı nemflərin arasına yollayır. Böyüyən Dionis Nisa dağında şərabı icad edər. Sonra nemflərdən və satirlərdən ibarət tayfasıyla dünyanı gəzməyə başlayır və Apollodorosa görə Şərab tanrısı Misirə gələndə ruhi xəstəymiş və Friqyaya gələndə onu Rheya müalicə edib sağaldır. Sonra yolu Trakyaya düşür. Amma Trakya kralı Likorqas üzüm və şərab düşmənidir. Dionisin bütün tayfasını həbs etdirir. Dionis isə güc-bəla dənizin dibində yaşayan Fetidanın yanına qaçır. Amma müqəddəsə toxunmaq cəzasız qalmır. Belə ki, Likorqas da dəli olur və oğlunu Üzüm tənəyi zənn edərək ona hücum edib ayaqlarını kəsdikdən sonra özünə gəlir. Şərab tanrısı Adaya gəlir. Bunun barəsində də belə bir əfsanə var ki, Dionis bir adanın sahilindəykən dəniz quldurları tərəfindən həbs olunub kölə olaraq satılmaq üçün Misir ya da Kıbrısa aparılmağa hazırlanır, amma hər dəfə Dionisi bağlayanda üstündəki iplər yerə düşərmiş, bu işçilərdən birinin diqqətini cəlb edir və onun tanrı ola biləcəyini düşünür, ona görə də dostlarına onu sərbəst buraxmaqları üçün xəbərdarlıq edir. Amma heç kim bədbəxtə qulaq asmır. Bu anda bütün gəmidən şərab qoxusu gəlməyə başlayır. Yelkənlər və dirəklər üzüm tənəyi və salxımları ilə örtülməyə başlayır. Dustaq isə kapitanın üstünə tullanaraq kükrəyən bir şirə çevrilir. Bunu görə quldurlar qorxudan suya atlayırlar amma atlayan kimi də delfinə çevrilirlər. Bu hadisədən təkcə xəbərdarlıq edən şəxs sağ çıxır. Naksos adasına gedən Dionis Fetidanın qoyub getdiyi Ariadneyi tapır. Apollodorosa görə Dionis Minosun qızı gözəl Ariadneni Lemnos adasına apardığını ondan 3 və ya 4 uşağı olduğunu qeyd edir. Zevs də Ariadneyə ölümsüzlük bəxş edir və ömürlük Şərab tanrısının yoldaşı olur.
Dionisin simvolu: Üzüm tənəyidir.
Dionis bağ pozumu tanrısı olaraq da göstərilmişdir və onun adına təşkil olunan şənliklərdə teatrın təməli atılmışdır.
Bu günlük bu qədər əziz mələzlər :)
